Scania Super 500S – Moc wyższa niż apetyt

Tylko 15,7 l/100 km? Tak, to możliwe. Chociaż Scania Super 500S przeważnie zużywa więcej paliwa, to i tak ma się czym pochwalić.

Wspomniany na wstępie wynik został osiągnięty przez trenera ekonomicznej jazdy ze Scanii Polska, na drodze A1 między Pyrzowicami a Rzgowem. Odcinek niedługi, ale zestaw obciążony maksymalnie i rezultat godny podziwu.

Osiągnęła go Scania Super 500S przygotowana w Szwecji z myślą o testach w całej Europie. Stąd umiejętnie dobrana specyfikacja. Ciągnik miał przekładnię główną o przełożeniu 2,31:1, niewielki 395-litrowy zbiornik paliwa, 47-litrowy AdBlue i dopracowaną aerodynamicznie naczepę. W zautomatyzowanej skrzyni G33 oprócz trybu ekonomicznego i standardowego pozostawiono tryb power, który pozwalał lepiej poczuć osiągi 500-konnego silnika.

Scania Super 500S – Nowa normalność

W 2022 roku Scania po raz szósty zdobyła tytuł „Green Truck” w niemieckim teście porównawczym po drogach Bawarii. Zwycięskim ciągnikiem była właśnie taka Super 500S z układem napędowym nowej generacji.

W obecnej dobie moc 500 KM to „wyższa klasa średnia”. Pojazdy takie bywają wybierane do przewozów o pewnym stopniu specjalizacji, np. przy ciężkich ładunkach lub gdy liczy się wysoka prędkość przejazdowa, zwłaszcza w terenie pofałdowanym. Dawniej 500 KM było zarezerwowane dla Scanii V8, teraz silnik sześciocylindrowy może osiągać nawet 560 KM.

Kabina S jest wysoka i stosunkowo ciężka, ma dużą powierzchnię czołową, co zwiększa opór aerodynamiczny. Jest jednak najlepszym, co może dostać kierowca. Do środka trzeba się wspiąć po czterech stopniach, za to potem kierowca ma dla siebie komfortowe lokum z płaską podłogą. W tym egzemplarzu leżanka była tylko jedna, na dole. Górę tylnej ściany zajęły zamykane schowki. Kabina taka pozwala spędzać w trasie całe tygodnie. Jest miejsce na ubrania, prowiant, kuchenkę, konsolę do gier, książki, telewizor. Jakość i wystrój wnętrza są lepsze niż w niejednym motelu.

Scania Super 500S – Pełna integracja

Silnik, skrzynia biegów i most są w tym wypadku przygotowane na większość typowo europejskich tras i ładunków. Razem tworzą nowy układ napędowy, obejmujący tylny most R756. Całość jest nadzorowana przez elektroniczne sterowanie, które harmonizuje działanie komponentów mechanicznych. Systemy wspomagające jazdę odciążają kierowcę, dążąc do zmniejszenia zużycia paliwa.

Scania ma przewidujący tempomat, który korzysta z funkcji eco-roll oraz tzw. „żeglowania”. Nowa 14-biegowa skrzyni ma szerszą rozpiętości przełożeń niż w poprzednich skrzynkach Scanii, co pomaga oszczędzać w zróżnicowanych warunkach drogowych. Szwedzi liczą w niej biegi następująco: pełzający, biegi 1-12 i nadbieg. Szczególna rola przypada nadbiegowi. Jest włączany tylko przy małych oporach ruchu, np. na łagodnych zjazdach, umożliwiając w sprzyjających warunkach poruszanie się bez podawania paliwa do silnika.

Łagodne zjazdy to również okazja, aby włączył się eco-roll, który odłącza silnik od reszty układu napędowego i pozwala swobodnie się toczyć. Przy czym eco-roll działa raczej na krótkich zjazdach, gdy nadbieg pracuje na dłuższych odcinkach, redukując obroty silnika do poziomu 800 obr/min, gdy na biegu bezpośrednim (12 wg nomenklatury Scanii) wynoszą około 1100 obr/min. Ponadto Scania Super chętnie wykorzystuje „żeglowanie”, czyli jazdę rozpędem na przemian z łagodnym przyspieszaniem. Funkcje te aktywizują się przede wszystkim w trybie ekonomicznym, gdy kierowca załączy przewidujący tempomat i pozwala Scanii „samej jechać”.

Ciągnik miał elektrohydrauliczny układ kierowniczy, co ułatwiło zastosowanie w pojeździe aktywnego systemu utrzymania na pasie ruchu. System samodzielnie koryguje tor jazdy, ale upomni się, gdy kierowca zbyt długo nie daje znaków, że trzyma kierownicę i prowadzi.

Scania Super 500S – Więcej niż fabryka przewidziała

Wprowadzając układ napędowy Super, Scania obiecywała ośmioprocentowe zmniejszenie zużycia paliwa w stosunku do poprzedniej generacji układu napędowego. W praktyce spadek spalania okazuje się nawet większy, jeśli warunki są sprzyjające. Na polskich drogach testowa 500S utrzymywała spalanie na poziomie 21–23 l/100 km. W bawarskim teście „Green Truck” na dystansie 342 km zanotowano spalanie 23,66 l/100 km przy średniej prędkości 80,38 km/h.

Niemiecki test stawia sobie za cel nie tyle „jazdę o kropelce”, co zbadanie wydajności pojazdu. Liczy się zatem nie tylko zużycie paliwa, ale prędkość warunkująca czas przejazdu. Podobne wymagania stawiają zwykle wobec ciężarówek przewoźnicy. Scania oferuje im dodatkową pomoc pod postacią usług ułatwiających nadzór nad flotą i serwisowanie pojazdów zgodnie z ich faktycznymi potrzebami. Ważną rolę odgrywa Szkoła Jazdy Scania z coachingiem utrwalającym nawyk ekonomicznej jazdy. Patrząc na wydajność w ten sposób, można osiągnąć więcej niż wynikałoby tylko z doskonałości mechanizmów pojazdu i wyrafinowania ich elektronicznego sterowania.