Parlament zakończył prace nad zmianą przepisów upoważniającą gminy do kontroli samochodów wjeżdżających do stref czystego transportu (SCT) za pomocą urządzeń zdalnego monitoringu zamiast obowiązkowych do tej pory nalepek. Nowe przepisy oczekują na podpis prezydenta.
Na podstawie nowych regulacji gminy, które ustanawiają strefy czystego transportu, mogą określić sposób kontroli wjazdu do nich za pomocą danych pozyskiwanych z centralnej ewidencji pojazdów. Pozwoli to na weryfikację pojazdów wjeżdżających do strefy dzięki urządzeniom automatycznego rozpoznawania tablic rejestracyjnych, w szczególności kamer. Gminy nadal mają również możliwość prowadzenia kontroli za pomocą pierwotnie przewidzianych w ustawie nalepek, umieszczanych w lewym dolnym rogu przedniej szyby. O wprowadzenie alternatywnej formy kontroli zabiegał Komitet Samorządowy PSPA we współpracy z Unią Metropolii Polskich oraz Górnośląsko – Zagłębiowską Metropolią.
Kraków spróbował
Po podaniu numeru rejestracyjnego, samorządy otrzymają dane z CEP m.in. o normie Euro, rodzaju paliwa oraz roku produkcji pojazdu. W konsekwencji kierowcy nie będą musieli dodatkowo przedstawiać dowodu rejestracyjnego i dokumentować tych danych. W obecnym stanie prawnym uprawnienie do wjazdu w obręb SCT może wiązać się z obowiązkiem oznakowania pojazdu wieloma różnymi nalepkami. Za brak odpowiedniej nalepki grozi mandat w wysokości do 500 zł. Co więcej umieszczone na przedniej szybie nalepki ograniczają widoczność, a na wielu pojazdach, szczególnie pozbawionych szyby motocyklach, nie można ich prawidłowo przykleić.
PSPA liczy, że wprowadzone zmiany przepisów zmotywują kolejne samorządy do ustanawiania stref czystego transportu. Polskie prawo przewiduje taką możliwość od 2018 r. a do tej pory – nie licząc próby podjętej przez Kraków w 2019 r. – SCT nie funkcjonuje w żadnej polskiej gminie.
Strefy czystego transportu funkcjonują już w ok. 320 miastach w całej Europie, a ich liczba systematycznie wzrasta. Obszary niskoemisyjne już wkrótce pojawią się również w Polsce. W Krakowie strefa czystego transportu rozpocznie funkcjonowanie od 1 lipca 2024 r.