Transport kolejowy wraca do łask?

Transport kolejowy jest bardzo istotny, ale nie od dziś wypierany jest przez dostawy drogowe. Na korzyść transportu samochodowego przemawia większa elastyczność i zapewnienie szybszych dostaw. Dziś, dzięki dążeniom do dekarbonizacji, kolej znów zyskuje na znaczeniu.

Dzięki rozwiązaniom intermodalnym – przenoszeniu ładunków z dróg na kolej, z wykorzystaniem energii ze źródeł odnawialnych, kolej może zredukować emisje nawet o 65%. Co więcej, jeden pociąg równoważy 35–40 samochodów ciężarowych, co zwiększa jego efektywność w przewozach dużych wolumenów na długich dystansach.

Transport kolejowy – jak widzi go Girteka?

Transport intermodalny może wspierać dekarbonizację łańcucha dostaw różnych grup towarów. Szczególnie tych wrażliwych i o wysokiej wartości, np. w branży kosmetycznej i spożywczej. Niezbędne są tu odpowiednie zasoby, nowatorskie podejście i cyfryzacja. Przykładem są projekty wdrożone przez Girtekę. Ta europejska firma transportowa buduje swoje usługi w oparciu o digitalizację i zrównoważone rozwiązania transportowe.

Prostym sposobem na redukcję śladu węglowego i realizację celów środowiskowych jest przeniesienie części transportów drogowych na tory. Dobrym przykładem jest tutaj jeden z klientów Girteki – duży koncern kosmetyczny, który podjął decyzję o przekierowaniu 80% dostaw swoich towarów o wysokiej wartości na kolej. Tylko w 2022 r. przewieziono dla niego w ten sposób około 1500 w pełni załadowanych naczep, co zredukowało emisję o 80% w porównaniu z transportem drogowym.

– Wiedzieliśmy, że firma chce znacznie zmniejszyć emisje, więc wspólnie sprawdziliśmy różne rozwiązania, analizując dostępne alternatywy. Dzięki rozbudowanej sieci i minimalnym zmianom w operacjach, efektywnie wykorzystaliśmy transport kolejowy. W połączeniu z naszą siecią drogową, w dostawach z/do terminali, przewieźliśmy duży wolumen towarów w najwygodniejszy i najbardziej zrównoważony sposób – wyjaśnia Larisa Senkevičienė, Menedżerka ds. Rozwoju Biznesu Intermodalnego w Girtece.

Transport ładunków koleją wymagał precyzyjnej koordynacji i zaplanowania z klientem załadunków i rozładunków. Harmonogramy dostosowano do planów produkcji i dostaw, z uwzględnieniem przeładunków kolej – droga. Na każdym etapie z klientem współpracowały zespoły ds. planowania Girteki, dostosowując zasoby do wymogów transportu kolejowego. Takie podejście zoptymalizowało procesy logistyczne, zapewniając terminowość dostaw, przy minimalizacji opóźnień.

Dostawa artykułów spożywczych zrównoważonymi metodami

Kolejnym sposobem na redukcję emisji CO2, nawet o 100% przy jednoczesnym wykorzystaniu czystej zielonej energii, jest zastosowanie paliw alternatywnych. Chodzi o HVO 100 oraz o pojazdy elektryczne (BEV). Tutaj przykładem są firmy z branży spożywczej i napojów, które chcą w sposób zdecydowany zoptymalizować transport. Wybierają transport łączony w oparciu o kolej i pojazdy z napędem HVO. Taką też możliwość daje nowy projekt Girteki – Alternative Fuel Program.

Larisa Senkevičienė przyznaje, że tu konieczne było podejście w nieco inny sposób. Cały łańcuch dostaw nie mógł opierać się wyłącznie na transporcie intermodalnym. Dzięki temu że w samochodach firmy stosowane są paliwa alternatywne, takie jak HVO, wykorzystano tę opcję do przewozów do/z terminali kolejowych. Rezultat? Redukcja emisji o 90%.

Transport kolejowy w temperaturze kontrolowanej

Girteka to głównie transport w temperaturze kontrolowanej. Do realizacji dostaw produktów wymagających kontroli temperatury firma wykorzystuje nowoczesne naczepy chłodnicze, wyposażone w systemy telematyczne i sensory, utrzymujące odpowiednią temperaturę przez cały proces dostawy. To nie przeszkadza w łączeniu drogi z koleją.

– Dla jednego z największych producentów lodów organizujemy transporty kolejowe z Niemiec i Holandii do Hiszpanii. Krytycznym aspektem tej operacji jest zagwarantowanie odpowiednich warunków transportu ładunku, który należy do tych najbardziej wrażliwych spośród wszystkich innych wymagających kontrolowanej temperatury. Dzięki narzędziom cyfrowym do monitorowania i dedykowanemu zespołowi śledzimy ładunek na bieżąco, możemy też zdalnie włączać/wyłączać lub ustawiać temperaturę, indywidualnie dla każdej naczepy, jeśli jest to konieczne – wyjaśnia Dainius Augutis, menedżer działu wsparcia funkcji transportu w Girtece.

Kluczowe jest więc precyzyjne zarządzanie operacjami. Należy do nich stały monitoring czynników, tj. temperatura wewnątrz naczepy, stan systemu chłodniczego czy przestrzeganie harmonogramów odjazdów i przyjazdów pociągów. Zaangażowanie dedykowanego zespołu i plan działania, przy wsparciu cyfrowym, pozwalają szybko reagować na opóźnienia czy nieoczekiwane zmiany. To zapewnia niezawodność, kontrolę i skuteczne zarządzanie wszystkimi parametrami na każdym etapie transportu.

Klient także zna liczbę kilogramów zredukowanego CO2

Jak podkreśla Girteka, dla oceny efektywności i wpływu zrównoważonych rozwiązań intermodalnych, szczególnie w transporcie ładunków wrażliwych, duże znaczenie ma raportowanie i gromadzenie danych. Larisa Senkevičiene wyjaśnia, że monitorowanie i dane są niezwykle ważne, dlatego firma zapewnia możliwość śledzenia całej trasy ładunku. Dzięki kalkulacji emisji z wybranego rozwiązania zrównoważonego transportu, klient może otrzymać kompleksowy raport o dokładnej liczbie kilogramów zredukowanego CO2. Takie podejście oparte na danych i zbieżne ze zbliżającym się obowiązkiem raportowania ESG, staje się dodatkową korzyścią dla klientów.

Jaka przyszłość kolei?

Choć intermodal i jego zalety nie schodzą z TOP tematyki debaty publicznej, to nadal tylko ok. 18% towarów przewożonych jest koleją. Unia Europejska nie ustaje i wciąż stawia na rozwój oraz promocję tej gałęzi transportu. Podejmuje się różne Inicjatywy, jak np. Greening Freight Package, mające pomóc zwiększyć udział przewozów kolejowych. Sprzyjać w tym ma też poprawa infrastruktury, uproszczenie regulacji prawnych i usprawnienie połączeń intermodalnych. Z pewnością ważną rolę odegrają firmy logistyczne, które tak jak Girteka, aktywnie włączają się w dekarbonizację transportu, dążąc do coraz silniej zrównoważonych łańcuchów dostaw.