Niemcy obcięły dofinansowanie do zakupu elektrycznych ciężarówek i autobusów.
Wcześniej, w grudniu 2023 roku zapowiedziano wstrzymanie dopłat do zakupu elektrycznych aut osobowych. Jest to skutek ograniczenia budżetu Funduszu Klimatu i Transformacji (KTF – Klima- und Transformationsfonds) po decyzji Federalnego Trybunału Konstytucyjnego (FTK). Trybunał zakwestionowali przesunięcie w budżecie z 2021 r. 60 mld euro niewykorzystanych środków na walkę z covidem do kasy funduszu, uznając to za niezgodne z konstytucją. Środki do zapobiegania skutkom pandemii w gospodarce pochodziły z długu zaciągniętego w okresie zawieszenia tzw. hamulca długu (niem. Schuldenbremse) i powinny zostać umorzone. Tymczasem koalicja rządząca SPD–Zieloni–FDP przesunęła je do KTF.
W wyniku decyzji trybunału budżet KTF zostanie zmniejszony o 12 mld euro w 2024 r. i łącznie o 45 mld euro do 2027 r. Mimo to nadal fundusz będzie dysponował kwotą około 160 mld euro.
Niemcy: mniej albo wcale
Wg nowych założeń budżetowych w przypadku samochodów osobowych do programu dotacji kwalifikują się wyłącznie pojazdy na baterie (BEV) i wodorowe ogniwa paliwowe (FCEV) w cenie katalogowej netto do 45 000 euro. Auta droższe już nie, a kwota dotacji dla pojazdów tańszych niż 40 000 euro ma być obniżona. Wcześniej do dopłat były kwalifikowane samochody kosztując do 60 000 euro netto.
Niemcy przewidywały dla nowych elektrycznych ciężarówek i autobusów dopłatę sięgającą 80% różnicy w cenie między wersją na olej napędowy a elektryczną. Jednak przyjmowanie nowych wniosków na dofinansowanie zostało wstrzymane, a dotychczas przyjęte wnioski będą realizowane z budżetu przewidzianego na 2024 rok.
KTF skupi się obecnie na rozwoju infrastruktury, w tym budowie sieci stacji ładowania pojazdów elektrycznych Deutchlandnetz wzdłuż głównych dróg, na co przeznaczy 1,8 mld euro. Przedstawiciele KTF zaznaczają, że nadal dostępne są dopłaty do proekologicznych pojazdów i infrastruktury przewidziane w budżetach landów.
Ponad 8300 ciężarówek z dopłatą
Niemcy wypłaciły w ramach dopłat do zakupu ciężarówek w 2022 roku 1,149 mln euro na 292 zatwierdzone wnioski z pierwszej tury w 2021 r. i 72,079 mln euro w 2023 r. według stanu na 8 grudnia 2023 r. Na 1436 zatwierdzonych wniosków z drugiej tury w roku 2022/23, rząd przekazał w 2023 r. 20,032 mln euro. Dane nie są ostateczne, ponieważ środki na zatwierdzone wnioski nadal są rozdzielane. Według statystyk rządowych w 2021 roku dofinansowano dotychczas 91 ciężarówek elektrycznych (w tym 50 ciężarówek wodorowych FCEV i 41 bateryjnych – BEV), w 2022 r. 1133 ciężarówki (w tym 167 ciężarówek FCEV, 4 hybrydy PHEV i 962 BEV) oraz 7119 ciężarówek w 2023 r. (w tym 358 FCEV, 5 PHEV i 6756 BEV).
W przypadku autobusów nabór do trzeciej rundy finansowania trwał od czerwca do września 2023 r.
Tylko 23 przedsiębiorstwa dostały zielone finansowanie do listopada 2023 roku, a 140 otrzymało odmowę.
Do tej pory rząd zatwierdził dotacje do około 4000 autobusów z alternatywnymi układami napędowymi. Nie obejmuje to jednak wszystkich pojazdów zatwierdzonych w trzeciej rundzie finansowania. Dodatkowo sfinansowano ok. 1550 autobusów z poprzednich programów, przede wszystkim z 2018 r. wspierającego zakup autobusów elektrycznych dla transportu publicznego.
Cięcia w kraju, cięcia w domu
KTF uspokaja, że cięcia są chwilowe i wprowadzanie niskoemisyjnego transportu będzie nadal wspierane, co wynika m.in. z założeń przyjętych przez Unię Europejską. Niemniej ograniczenie dopłat jest krytykowane przez „zielonych”. Zwracają również uwagę, że pozostawiono niższą stawkę podatku za olej napędowy w stosunku do opodatkowania benzyny, a także ulgi związane z użytkowaniem samochodów służbowych lub do celów służbowych. Groźba likwidacji ulg na olej napędowy do maszyn rolniczych wywołała gorące protesty niemieckich rolników. Rozpoczęły się pod koniec 2023 roku i trwają do dziś.
Na dyskusję o realizacji tzw. „celów klimatycznych” wpływa również kryzys gospodarczy, w którym pogrążyły się Niemcy.
Wydatki ogranicza nie tylko rząd, ale również mieszkańcy kraju. Wśród najczęściej wymienianych metod oszczędzania jest zmniejszenie wydatków na energię elektryczną, ogrzewanie oraz paliwo do aut, a także odkładanie kupna nowego samochodu.
