Białoruś coraz wyraźniej angażuje się w konflikt na Ukrainie. Rada UE zmodyfikowała dotychczasowe sankcje związane z agresją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę. Tym razem uderzają one właśnie w Białoruś. Zmiany dotyczą transportu konkretnych towarów z i do Białorusi oraz pojazdów, które mogą go wykonywać.
Co się zmienia?
Zgodnie z rozporządzeniem nr 2024/186, wydanym 29.06.2024 r., rozszerza się zakaz wywozu produktów i technologii podwójnego zastosowania (towary przeznaczone do użytku cywilnego, którego w nieodpowiednich rękach mogą zostać wykorzystane np. do przeprowadzania ataków) oraz zaawansowanych towarów i technologii. Ponadto wprowadzono dalsze ograniczenia wywozowe dotyczące towarów, które mogłyby w szczególności przyczynić się do zwiększania potencjału przemysłowego Białorusi.
– Nowy pakiet w dużej mierze odzwierciedla obowiązujące dotychczas zakazy dotyczące transportu drogowego do Rosji – mówi Mateusz Pernak, prawnik w TC Kancelarii Prawnej.
Mateusz Pernak mówi, że wobec tego zakaz nie ogranicza się do towarów podwójnego zastosowania. Obejmuje również towary luksusowe i takie, które mogą się przyczynić do zwiększenia potencjału militarnego i technologicznego Białorusi, jak również towary i technologie nadające się do wykorzystania w m.in. w lotnictwie czy żegludze morskiej.
Ograniczony import i wjazd białoruskich naczep
Sankcje nie dotyczą wyłącznie eksportu. Wprowadzono również szereg zakazów dotyczących importu z Białorusi, którymi objęte zostały m.in. komponenty nawigacji morskiej, produkty mineralne czy ropa naftowa. Uzupełniono również kwestię zakazu przewozu drogowego towarów z Białorusi na terytorium UE za pośrednictwem przyczep i naczep zarejestrowanych na Białorusi. Także wtedy, ciągnie je pojazd zarejestrowany poza Białorusią. Ponadto zakazano prowadzenia działalności w UE dla przedsiębiorstw transportu drogowego z udziałem przynajmniej 25 proc. kapitału białoruskiego.
Surowe kary za złamanie sankcji
Katalog sankcji jest bardzo szeroki. Dla przewoźników, którzy w dalszym ciągu pozostają w relacjach handlowych z kontrahentami z Białorusi, konieczne więc będzie zapoznanie się z nowymi pakietami sankcyjnymi. Muszą upewnić się, że nie złamią żadnych zakazów. Konsekwencje, jakie czekają osoby naruszające wprowadzone przepisy są poważne.
Mateusz Pernak zauważa, że grozić im może nawet kara pozbawienia wolności o minimalnym wymiarze 3 lat. Należy również pamiętać o sankcjach, które przyjęto już wcześniej. Jest to np. lista sankcyjna prowadzona przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, publikowana na stronie gov.pl. Lista ta zawiera osoby i podmioty objęte sankcjami. Współpraca z nimi może skutkować nałożeniem kary pieniężnej w wysokości nawet 20 000 000 zł. Każdego kontrahenta należy więc weryfikować na liście sankcyjnej.
Rozporządzenie Rady (UE) nr 2024/1865 wprowadza zmiany do Rozporządzenia Rady (WE) nr 765/2006. Znajdziemy w nim pełny katalog nowo wprowadzonych sankcji wobec Białorusi. To właśnie to rozporządzenie ma największe znaczenie dla polskich przewoźników. Jednocześnie nie można zapominać, że oprócz sankcji Unijnych, polskich przedsiębiorców dotyczą również sankcje krajowe.
Poruszanie się po Rozporządzeniu Rady (WE) nr 765/2006 ułatwiają użyte w nim kody nomenklatury scalonej (CN). To właśnie w ten sposób określono towary, których zakazy dotyczą. Nowy pakiet sankcji na Białoruś obowiązuje od 01.07.2024 r.
