Czy twoja ciężarówka wróciła z zagranicy z tablicą „A” i teraz realizuje kurs krajowy? Uważaj – za nieprawidłowe oznakowanie pojazdu w transporcie odpadów grozi do 10 000 zł kary.
To nie wszystko: błędne oznakowanie może skutkować także zatrzymaniem transportu, a nawet problemami z systemem SENT. W tym artykule pokazujemy, kiedy stosować tablicę „ODPADY”, a kiedy „A”, oraz jak poprawnie zgłosić transport do SENT.
Oznakowanie pojazdów przewożących odpady – obowiązki przewoźnika
Obowiązek oznakowania pojazdów przewożących odpady wynika z ustawy o odpadach oraz przepisów wykonawczych. Przewoźnik musi każdorazowo dostosować oznaczenie do rodzaju transportu: krajowego lub międzynarodowego. Oznakowanie ma charakter informacyjny, ale i kontrolny – jest jednym z pierwszych elementów weryfikowanych przez Inspekcję Transportu Drogowego.
Transport krajowy vs. transgraniczny – różnice w oznakowaniu
Transport krajowy odpadów – obowiązuje biała tablica z czarnym napisem „ODPADY”, umieszczona z przodu i z tyłu pojazdu.
Transport transgraniczny – obowiązuje biała tablica z czarną literą „A”, widoczna z przodu i z tyłu zestawu.
Kluczowe jest miejsce załadunku i rozładunku, nie historia pojazdu.
Kiedy stosować tablicę „ODPADY”, a kiedy „A”?
Jeśli przewóz odbywa się wyłącznie na terytorium RP – stosujemy „ODPADY”.
Jeśli przewóz przekracza granicę państwa – stosujemy „A”.
Po zakończeniu przewozu międzynarodowego, przed kolejną trasą krajową, tablica „A” musi zostać usunięta lub zasłonięta, a pojazd powinien być oznakowany zgodnie z trasą.
Forma oznakowania – tabliczka, nie kartka!
Oznakowanie pojazdu transportującego odpady (zarówno tablica „ODPADY”, jak i „A”) musi być wykonane w sposób trwały, czytelny i odporny na warunki atmosferyczne.
Najczęstsze błędy spotykane w czasie kontroli:
– Wydrukowana kartka A4 włożona za szybę lub przyklejona taśmą.
– Tablica schowana pod firanką, za blendą przeciwsłoneczną.
– Zniszczona lub ledwo widoczna tablica.
– Brak tablicy z jednej strony pojazdu.
Wymagania formalne:
– Tablica powinna być biała z czarnym napisem (ODPADY lub A).
– Musi być zamocowana z przodu i z tyłu pojazdu (ciągnika i/lub naczepy).
– Powinna być wykonana z materiału trwałego – blacha, tworzywo sztuczne, plexi.
– Napis musi być dobrze widoczny z odległości i w każdych warunkach (dzień/noc, deszcz/śnieg).
Nieprzestrzeganie tych zasad może zostać uznane za brak oznakowania – co w praktyce oznacza pełną karę do 10 000 zł.
„Tablica” na kartce papieru to brak oznakowania
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska podczas kontroli w woj. mazowieckim stwierdził, że kierowca wiozący odpady miał kartkę „ODPADY” wydrukowaną na drukarce i przyklejoną taśmą do naczepy. Podczas jazdy kartka się odkleiła i zniknęła.
Efekt? Kara administracyjna 10 000 zł za brak właściwego oznakowania środka transportu.
Jak przewoźnicy tracą przez literę „A”
Przypadek 1 – rutyna po międzynarodówce:
Firma X z woj. lubuskiego przewoziła odpady z Niemiec do Polski, pojazd wrócił z trasą międzynarodową oznakowany literą „A”. Następnego dnia realizował lokalny przewóz odpadów przemysłowych z Poznania do Wrocławia – bez zmiany oznakowania. Podczas rutynowej kontroli ITD:
✅SENT zgłoszony poprawnie,
❌ błędne oznakowanie – kara 10 000 zł za nieprawidłowe oznaczenie trasy krajowej.
Przypadek 2 – nowy transport krajowy po trasie międzynarodowej
Przewoźnik z Podkarpacia rano zrealizował międzynarodowy transport odpadów do Słowacji (z tablicą „A”). Po rozładunku wrócił na pusto do Rzeszowa, a tego samego dnia – tym samym zestawem – wykonał nowy przewóz krajowy odpadów z Rzeszowa do Lublina.
Z uwagi na pośpiech, kierowca nie zmienił oznakowania na tablicę „ODPADY”. Pojazd nadal był oznaczony literą „A”, choć nie przekraczał granicy.
Podczas kontroli drogowej inspektorzy WITD stwierdzili nieprawidłowe oznakowanie pojazdu w przewozie krajowym. Przewoźnik został ukarany karą administracyjną w wysokości 10 000 zł, zgodnie z ustawą o odpadach.
Oznakowanie tu i teraz
Nawet jeśli pojazd wracał wcześniej z zagranicy, każdy nowy przewóz krajowy musi mieć oznaczenie „ODPADY”. Oznakowanie „A” zarezerwowane jest wyłącznie dla rzeczywistego transportu transgranicznego. Organy kontrolne nie biorą pod uwagę „historii pojazdu”, tylko charakter aktualnego przewozu.
System SENT a przewóz odpadów – obowiązki zgłoszeniowe
Transport odpadów podlega również zgłoszeniu w SENT, jeśli są to odpady podlegające monitorowaniu. Obowiązek ten ciąży na:
– nadawcy (wpis do rejestru SENT),
– przewoźniku (uzupełnienie danych o środku transportu),
– kierowcy (obowiązek posiadania kodu SENT).
Nieprawidłowe oznakowanie pojazdu może skutkować podejrzeniem manipulacji i zatrzymaniem transportu przez KAS. Dlatego warto skoordynować:
– oznaczenie pojazdu,
– dane w SENT,
– dokumentację przewozową.
Skutki błędnego oznakowania – kary, kontrola, ryzyko:
– Kara administracyjna – do 10 000 zł
– Zatrzymanie pojazdu – na czas wyjaśnienia niezgodności
– Podejrzenie fałszowania danych SENT
– Ryzyko utraty zleceniodawcy w przypadku kontroli i opóźnienia dostawy
– Konsekwencje dla reputacji np. wśród operatorów logistycznych z branży odpadowej
Jak uniknąć błędów? Checklista dla przewoźnika
✅ Zweryfikuj trasę – krajowa czy transgraniczna?
✅ Upewnij się, że pojazd ma właściwe oznakowanie.
✅ Zgłoś transport do SENT, jeśli wymagane.
✅ Przeszkol kierowców i dyspozytorów.
✅ Dokumentuj zmiany oznakowania – zdjęcia, protokoły.
Bartłomiej Muc
Kancelaria Transportowa KOBEN
Artykuły eksperckie: https://koben.pl/baza-wiedzy/artykuly-eksperckie/oznakowanie-pojazdow-przewozacych-odpady
