Od dwóch lat transport intermodalny w Polsce odczuwa zmniejszającą się ilość towarów. Znawcy są jednak zgodni, że jest to chwilowe wahnięcie i nadchodzą dla niego tłuste lata.
Do niedawna transport intermodalny rozwijał się w szybkim tempie. Wg danych Polskiego Instytutu Transportu Drogowego kolejowy transport intermodalny od 2012 do 2021 roku wzrósł w Polsce o 177%. W 2012 roku przewieziono nim 1,054 mln TEU (twenty-foot equivalent unit – jednostka pojemności odpowiadająca objętości kontenera o długości 20 stóp), a w 2021 roku już 2,92 mln TEU. Lecz w 2022 roku było to 2,836 mln TEU i w tym roku tendencja spadkowa się utrzymuje.
Podobnie kształtował się przeładunek kontenerów w polskich portach. W 2016 roku obsłużyły one 2,032 mln TEU, w 2021 już blisko 3,186 mln TEU, a w 2022 roku bez mała 3,062 TEU, czyli o ponad 100 tys. mniej, przy jednoczesnym wzroście roli ładunków masowych.
Spadek jest konsekwencją wojny na Ukrainie oraz schłodzenia popytu, związanego m.in. z wysoką inflacją i zubożeniem konsumentów. Zarazem w kontaktach handlowych z Azją przewozy drogowo-kolejowe stały się mniej atrakcyjne w stosunku do drogowo-morskich ze względu na wzrost cen energii elektrycznej przy jednoczesnym spadku cen frachtu morskiego.
Jedno opakowanie
Przypomnę, że transport intermodalny to przewóz ładunków z wykorzystaniem więcej niż jednej gałęzi transportu za to z użyciem tylko jednej jednostki ładunkowej. Cały przewóz jest objęty jedną umową, a odpowiedzialność zań ponosi jeden wykonawca. Jednostką ładunkową może być kontener, nadwozie wymienne, specjalny pojemnik, naczepa lub cały zestaw (ciągnik plus naczepa). Najczęściej wykorzystywany jest transport drogowo-morski i drogowo-kolejowy, ale ważną rolę w przypadku niektórych typów ładunku czy rejonów globu odgrywa transport drogowo-lotniczy, a możliwe są również inne kombinacje, np. transport kolejowo-drogowo-morski czy kolejowo-drogowo-lotniczy.
Transport intermodalny upraszcza przeładunek i podnosi bezpieczeństwo towaru, pozostającego przez cały czas w jednostce ładunkowej. Pozwala używać środków transportu najkorzystniejszych na danym odcinku, ale najbardziej opłacalny jest na dużych odległościach.
Na krótkich przeładunek powoduje wydłużenie czasu transportu i znacząco podnosi koszt w stosunku do transportu drogowego. Szacuje się, że minimalny dystans, który sprawia, że przewozy intermodalne stają się opłacalne, to 600 km. Niemniej Europejski Trybunał Obrachunkowy wyliczył, że jeśli koszt transportu drogowego przyjąć jako 100%, to na średnim i długim dystansie przewóz drogowo-kolejowy będzie o połowę droższy.
Transport intermodalny: Rynek ewoluuje
Transportem intermodalnym najczęściej zajmują się w roli operatorów przewoźnicy morscy, spedytorzy międzynarodowi oraz przewoźnicy kolejowi lub duzi przewoźnicy drogowi. Charakterystyczne dla tego rynku jest tworzenie mniej lub bardziej trwałych związków między reprezentantami różnych gałęzi transportu.
Z kolei budowa terminali przeładunkowych nierzadko odbywa się przy udziale środków publicznych. Unia Europejska i tworzące ją państwa deklarują poparcie dla przewozów intermodalnych co najmniej od lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Transportowi intermodalnemu… Czytaj dalej w magazynie fleetLOG 6/2023
