Scania uczestniczy w projekcie badawczym ELISA, który sprawdza możliwość elektryfikacji autostrad poprzez budowę sieci napowietrznej zasilającej ciężkie pojazdy użytkowe. Czyżby przyszłość transportu drogowego zawisła na… drucie? Pantograf
Wyposażanie długich odcinków dróg w przewody na słupach, naśladujące miejską sieć dostarczającą energię trolejbusom, wydaje się pomysłem karkołomnym. A jednak interesują się tym Niemcy i Szwedzi, a ostatnio również Chińczycy i Hindusi. W Indiach powstaje właśnie licząca ponad 1300 km autostrada z Delhi do Bombaju mająca po cztery pasy w jedną stronę. Ministerstwo transportu planuje ją zelektryfikować. Jeśli zapadnie stosowna decyzja, wykorzysta w tym celu prawdopodobnie sieć napowietrzną. Brane jest pod uwagę również ładowanie indukcyjne ukryte w nawierzchni. Zelektryfikowane mają być po dwa pasy w każdą stronę.
Jako główny powód rozwoju sieci napowietrznej podaje się oczywiście chęć redukcji emisji dwutlenku węgla w transporcie drogowym. Jest to jedno z rozwiązań uznanych za służące temu celowi i wbrew pozorom może okazać się względnie mało uciążliwe w porównaniu z innymi pomysłami.
Trzy projekty
Projekt ELISA (niem. elektrifizierter, innovativer Schwerverkehr auf Autobahnen – zelektryfikowany, innowacyjny ciężki transport autostradowy) ruszył w 2017 roku. Obecnie jest nadzorowany przez państwową spółkę Autobahn GmbH des Bundes, która po reformie administracyjnej została powołana do zarządzania drogami od 1 stycznia 2021 roku. Od strony technicznej prowadzą go firmy e-netz Südhessen i Siemens Mobility przy udziale politechniki w Darmstadt. Pojazdy dostarcza Scania, a całość jest finansowana ze środków Federalnego Ministerstwa Gospodarki i Ochrony Klimatu.
Projekt podzielono na trzy etapy. Pierwsze ciężarówki z pantografem zademonstrowano w ruchu w grudniu 2018 roku. Teraz trwa ostatni etap, który przewidywał wydłużenie odcinka testowego. Sieć pokrywa 12 km autostrady A5 z Frankfurtu nad Menem w stronę Darmstadt oraz 5 km w kierunku przeciwnym.
Celem jest wszechstronna ocena tej metody dostarczania energii pojazdom, ze szczególnym uwzględnieniem wydajności, bezpieczeństwa i wpływu na otoczenie.
Oprócz projektu ELISA, możliwości transportu zasilanego z sieci napowietrznej są sprawdzane w Niemczech od grudnia 2019 roku na 5-kilometrowym odcinku autostrady A1 pod Lubeką w ramach projektu FES H (niem. Feldversuch eHighway – badania polowe zelektryfikowanej autostrady) oraz od czerwca 2021 roku na drodze B 462 w okolicach Gaggenau w ramach projektu eWayBV.
Odcinek testowy pod Gaggenau jako jedyny przebiega drogą krajową i liczy łącznie 3,3 km. Te projekty również finansuje wspomniane ministerstwo i w każdym uczestniczą ciężarówki Scania z pantografem.
Pantograf – Trzy generacje
Widok przewodów na słupach zawieszonych nad autostradą wzbudza u kierowców zrozumiałe zaciekawienie. Szczęściarze mogą zobaczyć ciężarówki czerpiące energię z sieci. Muszą jednak mieć refleks i być spostrzegawczy, ponieważ pojazdy poruszają się w tym samym tempie, co zwykłe zastawy. Z zewnątrz wyróżnia je główne pantograf.
Po Niemczech jeżdżą obecnie 22 Scanie z pantografem, w tym 20 hybrydowych i dwie elektryczne na baterie. Z tego po A5 pod Frankfurtem porusza się 10 hybrydowych ciągników siodłowych. Od niedawana również jedno podwozie elektryczne 6×2 z ostatnią osią skrętną.
Hybrydy należą do dwóch generacji. Pierwsza ma 13-litrowy silnik wysokoprężny o mocy 450 KM, 180-konny elektryczny (130 kW) oraz baterię o pojemności zainstalowanej 18,5 kWh i użytecznej 12 kWh. Po odłączeniu od sieci pojazd może pokonać na energii elektrycznej do 10 km. Uzupełnianie energii odbywa się poprzez rekuperację lub z sieci napowietrznej z mocą do 30 kW. Drugi, nowszy typ ma lżejszy, 9-litrowy silnik Diesla o mocy 360 KM, 350-konny elektryczny (260 kW) oraz akumulator o pojemności zainstalowanej 100 kWh i użytecznej 70 kWh. W tym wypadku zasięg na prądzie dochodzi do… Czytaj dalej w magazynie fleetLOG 6/2023
