Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) Tomasz Chróstny nałożył kary w łącznej kwocie prawie 8 mln zł na spółki Volkswagen Poznań i Solaris Bus & Coach za tworzenie zatorów płatniczych.
Jednocześnie wszczął 30 postępowań wobec spółek, które mogą nie płacić w terminie swoim dostawcom. Zatory płatnicze dotykają w szczególności przedsiębiorców z sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), którzy zapewniają w Polsce najwięcej miejsc pracy i odpowiadają za niemal połowę wartości PKB.
Faktury zalegają
Prezes UOKiK nałożył kolejne kary pieniężne na dwie duże spółki generujące zatory płatnicze. Ukarane podmioty to Volkswagen Poznań, producent samochodów dostawczych oraz Solaris Bus & Coach, producent autobusów. To kolejni przedsiębiorcy działający w szeroko rozumianej branży motoryzacyjnej, zarówno w produkcji, jak i w handlu, którzy zostali ukarani za generowanie zatorów płatniczych.
Kara dla Volkswagen Poznań wyniosła ponad 4,7 mln zł. W toku postępowania ustalono, że tylko w ciągu trzech badanych miesięcy przedsiębiorca opóźniał się ze spłatą faktur na rzecz prawie 1,7 tys. kontrahentów. Druga kara w wysokości ponad 3 mln zł została nałożona na spółkę Solaris Bus & Coach, która w okresie od lipca do września 2020 r. zapłaciła po terminie ponad 32 tys. faktur na rzecz prawie 1,7 tys. kontrahentów.
W całym 2023 r. prezes urzędu wydał 52 decyzje dotyczące przedsiębiorców, którzy nie płacą na czas swoim kontrahentom i nałożył na nich ponad 40 mln zł kar finansowych.
– Zatory płatnicze to jeden z większych problemów polskiej gospodarki. To również przeszkoda w prowadzeniu działalności dla mniejszych przedsiębiorców, ponieważ podnosi koszty i wpływa na ograniczenie zatrudnienia czy inwestycji. Terminowe otrzymanie należności i powiązana z nim płynność finansowa to podstawowy warunek przetrwania mniejszych firm. Dlatego właśnie walka z zatorami jest tak istotna – mówi Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.
Wszczęte postępowania
W 2023 r. prezes UOKiK wszczął postępowania administracyjne wobec kolejnych 30 spółek, których dyscyplina płatnicza wzbudziła największe wątpliwości w wyniku przeprowadzonych analiz. Są to: Adient Seating Poland, Amcor Specialty Cartons Polska, Arcelormittal Warszawa, Avon Operations Polska, Carlsberg Supply Company Polska, Cetes Cosmetics Poland, Contimax, Electra M&E Polska, Elektrobudowa, Eurogate Logistics, Federal-Mogul Gorzyce, GKN Driveline Polska, Hurtownie Elektryczne Kopel, Ins-El, Leroy-Merlin Polska, Liugong Dressta Machinery, Marelli Aftermarket Poland, Medicare Galenica, Neptun, Newag, Nowel, Prima Sosnowiec Complex Plastic Systems, Rawicka Fabryka Wyposażenia Wagonów „Rawag”, Signify Poland, Superior Industries Production Poland, Valeo Autosystemy, Velvet Care, Vestas-Poland, Volvo Polska, Wawrzaszek Iss.
Wynik analizy UOKiK
Wytypowanie przedsiębiorców, którzy mogą zalegać z płatnościami, poprzedziła analiza, w której zidentyfikowano obszary, gdzie ryzyko powstawania opóźnień jest największe i szczególnie dotyka podmioty z sektora MŚP. Urząd uwzględnił w swojej analizie m.in. informacje przekazane przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej oraz dane ze sprawozdań składanych Ministrowi Rozwoju i Technologii o stosowanych terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Największe ryzyko wynikające z zatorów płatniczych wystąpiło w szeroko rozumianym przemyśle: motoryzacyjnym, kosmetycznym, elektromaszynowym, jak również w przetwórstwie spożywczym i produkcji opakowań. Nadal widoczne są również zatory płatnicze w handlu i dystrybucji.
Wszczęte w tym roku postępowania prowadzone są w oparciu o znowelizowane w grudniu 2022 r. przepisy dotyczące zatorów płatniczych. Na podstawie nowego prawa kary mogą być wyższe niż dotychczas, tym samym bardziej dotkliwe dla dużych firm. Ponadto prezes UOKiK może brać pod uwagę nie tylko, jak przed grudniem 2022 r., wartość przeterminowanych płatności i długość opóźnień, ale również okoliczności łagodzące i obciążające. Przykładowo, w zmniejszeniu kary pomóc mogą działania podjęte przez spółkę z własnej inicjatywy w celu zaprzestania naruszenia oraz współpraca z prezesem UOKiK.
Wystąpienia miękkie
Oprócz wszczętych postępowań Prezes UOKiK wystosował w 2023 r. ponad 150 wystąpień miękkich (tzn. bez wcześniejszego wszczęcia postępowania administracyjnego) do przedsiębiorców sygnalizując dostrzeżone wątpliwości w sprawie ich rzetelności w rozliczeniach z dostawcami. W przypadku braku poprawy ich dyscypliny płatniczej, będą podejmowane dalsze działania, w tym wszczynane postępowania, które mogą zakończyć się nałożeniem kary finansowej na przedsiębiorców.
