Podnośnik nie jest w Polsce obowiązkowym elementem wyposażenia samochodu. Warto jednak wozić go ze sobą w towarzystwie koła zapasowego. Jeżeli producent nie wyposażył naszego pojazdu w lewarek, możemy kupić jeden z dostępnych modeli. Wybór jest spory, ale czy każdy podnośnik jest wart uwagi?
Od lipca do września 2025 r. 3 wojewódzkie inspektoraty Inspekcji Handlowej w Gdańsku, Poznaniu i Warszawie sprawdziły oznakowanie 10 modeli podnośników trapezowych. Każdy z nich o udźwigu nominalnym nieprzekraczającym 3 ton. Żaden ani nie stanowił wyposażenia pojazdu ani nie był oryginalną częścią zamienną. Wszystkie podnośniki były również weryfikowane w laboratorium – eksperci zbadali parametry wpływające na ich bezpieczne użytkowanie. Sprawdziliśmy sprzedawców hurtowych, a także sklepy wielkopowierzchniowe. 8 objętych kontrolą produktów pochodziło z Chin, w 2 przypadkach nie udało się ustalić kraju pochodzenia.
Podnośnik sprawdzony pod każdym kątem
Prezes UOKiK wraz z Inspekcją Handlową dba o to, by w ręce konsumentów trafiały tylko bezpieczne urządzenia. Planując kontrole, prezes UOKiK uwzględnia np. powszechność i popularność danego rodzaju wyrobów wśród konsumentów. Pod uwagę bierze też wyniki kontroli z poprzednich lat. Podnośniki trapezowe to urządzenia znajdujące zastosowanie przy bieżącej obsłudze samochodów, np. podczas sezonowej zmiany ogumienia lub awaryjnej wymiany koła. Kontrole wykazują w ich przypadku wysoki stopień wadliwości. Przedsiębiorców typujemy na podstawie monitoringu własnego oraz sygnałów medialnych czy pochodzących od konsumentów i przedsiębiorców.
Inspektorzy weryfikowali, czy podnośniki posiadają: prawidłowe oznakowanie CE, dane identyfikujące urządzenie, np. model, rok budowy oraz dane podmiotu odpowiedzialnego – producenta lub importera, prawidłową deklarację zgodności, prawidłowo sporządzoną instrukcję, zawierającą informacje o bezpiecznym użytkowaniu np. sposób umieszczenia podnośnika pod pojazdem i zabezpieczenia przed opadnięciem.
Braki są i to konkretne
Na 10 modeli podnośników trapezowych w 4 stwierdzono nieprawidłowości, w każdym więcej niż jedną. Mowa o:
*nieprawidłowym oznakowaniu CE (1 przypadek);
*brak lub nieprawidłowa deklaracja zgodności (2 przypadki)
*brak bezpośrednio na urządzeniu wymaganych oznaczeń, np. nazwy i adresu producenta, roku budowy maszyny (3 przypadki);
*brak lub nieprawidłowa instrukcja: brak danych producenta, deklaracji zgodności (3 przypadki)
Brak wymaganych danych identyfikujących urządzenie i podmiot odpowiedzialny utrudnia dochodzenie praw konsumentowi. Nieprawidłowa deklaracja zgodności oznacza brak dowodów na to, że maszyna spełnia obowiązujące wymagania.
Podczas badań laboratoryjnych sprawdzono wytrzymałość na obciążenie deklarowaną przez producenta. Na 10 zbadanych modeli 6 podnośników trapezowych zakwestionowano. Wyniki badań laboratoryjnych ukazywały uszkodzenie konstrukcji nośnej podnośnika lub uszkodzenie korby. Oznacza to ryzyko urazu w przypadku opadnięcia pojazdu znajdującego się na podnośniku. W 1 przypadku przedsiębiorca odpowiedzialny za wprowadzenie wyrobu do obrotu wnioskował o przebadanie próbki kontrolnej – sprawa jest w toku.
Na skutek kontroli niebezpieczne podnośniki zostaną wycofane z rynku. W 1 przypadku produktu z niezgodnościami formalnymi, przedsiębiorca podjął działania naprawcze. Do organów ścigania trafią zawiadomienia w celu nałożenia grzywny za wprowadzenie niebezpiecznego urządzenia do obrotu.
Na co zwracać uwagę?
Kupuj od sprawdzonych dostawców. Weryfikuj, czy urządzenie ma:
*sporządzoną przez producenta deklarację zgodności;
*prawidłowe oznakowanie CE;
*instrukcję w języku polskim;
*wymagane oznakowanie – np. nazwę i adres producenta;
*oznaczenie serii lub typu maszyny
*ostrzeżenia zgodnie z normą PN-EN 1494+A1:2009.
Pamiętaj o swoich obowiązkach jako producent/importer lub upoważniony przedstawiciel w zakresie oznakowania i zapewnienia bezpieczeństwa podnośnika. Wprowadzenie do obrotu niebezpiecznych urządzeń podlega karze grzywny nakładanej przez sąd. Niebezpieczny produkt zgłaszany jest przez UOKiK do unijnego systemu Safety Gate, aby nie trafił w ręce europejskich konsumentów.
Na urządzeniu powinny znajdować się naniesione w sposób widoczny, czytelny i trwały m.in. następujące informacje:
*nazwa i adres producenta oraz jego upoważnionego przedstawiciela, jeżeli taki występuje;
*oznaczenie serii lub typu;
*informacje niezbędne do bezpiecznego użytkowania, np. dotyczące dopuszczalnego obciążenia.
*jak właściwie konserwować urządzenie, np. sposób i rodzaj substancji do smarowania ruchomych części;
*sposób przechowywania;
*wskazanie dopuszczalnego obciążenia;
*na jakiej powierzchni i w jaki sposób ustawiać podnośnik;
*zasady podnoszenia i opuszczania pojazdu.
Do podnośnika powinna być dołączona instrukcja obsługi w języku polskim informująca o sposobie bezpiecznego użytkowania. Istotna jest także spójność oznakowania w instrukcji z tym zamieszczonym na urządzeniu i opakowaniu. Wspomniany już znak CE to deklaracja producenta, że spełnia odpowiednie wymagania unijne.
Używaj podnośnika na gładkim i twardym podłożu – brak stabilności może doprowadzić do wypadku. Pamiętaj o zabezpieczeniu podparcia podniesionego pojazdu, przed rozpoczęciem pracy. Podnośniki trapezowe znajdą zastosowanie przy prostych czynnościach np. wymiana koła. Jeśli urządzenie ma służyć do bardziej skomplikowanych prac pod podwoziem samochodu, warto rozważyć zakup bardziej zaawansowanego konstrukcyjnie urządzenia. Porady dla konsumentów nośność dostosowana do Twojego pojazdu – w przypadku aut osobowych powinna wynosić od 1,5 do 3 ton jakość wykonania – masywna budowa, grube profile, prosty mechanizm.
