Praktycznie nie zdarza się, żeby naruszenia popełnione przez przewoźników za granicą powodowały wszczęcie przez polskie organy postępowania w przedmiocie badania dobrej reputacji. Lecz są wyjątki.
Niektóre z naruszeń mają wpływ na możliwość prowadzenia działalności przez polskiego przewoźnika. Przykładem takiego przepisu jest art. 32f u.t.d., który dotyczy popełnienia bardzo poważnego naruszenia związanego ze świadectwem kierowcy.
Tytułem wstępu należy przypomnieć, że świadectwo kierowcy to dokument, który muszą posiadać kierowcy niebędący obywatelami państwa członkowskiego UE ani rezydentami długoterminowymi oraz są zatrudnieni przez międzynarodowych przewoźników mających siedzibę m. in. w Polsce.
Procedura wydania świadectwa kierowcy
Świadectwo wydawane jest przez GITD na czas określony nie dłużej niż na 5 lat. Bez świadectwa kierowca-cudzoziemiec nie może legalnie wykonywać przewozów międzynarodowych, zatem przewoźnik powinien postarać się o świadectwo kierowcy zanim kierowca ten rozpocznie wykonywanie tego typu przewozów.
Utrata ważności świadectwa kierowcy
Gdy świadectwo straci ważność, należy złożyć wniosek celem przedłużenia jego ważności. W przypadku zmiany danych istotnych dla świadectwa, należy w ciągu 28 dni od zaistnienia zmiany zgłosić ją do GITD. W przypadku zgubienia lub zniszczenia świadectwa, należy złożyć wniosek do GITD o wydanie wtórnika.
Kary pieniężne
Kary pieniężne za niedopełnienie powyższych obowiązków przewidują przepisy poszczególnych państw członkowskich UE. Ich wysokość oscyluje w granicach kilku tysięcy euro. W przypadku niezapłacenia prawomocnie orzeczonej kary może dojść do wszczęcia postępowania egzekucyjnego albo wykonawczego, zmierzających do wykonania kary.
Klasyfikacja naruszeń
Ilość sankcji może się zwiększyć w przypadku popełnienia bardzo poważnego naruszenia. Przypomnienia wymaga, że zarówno przepisy u.t.d., jak i rozporządzenia 1071/2009 wprowadzają klasyfikację naruszeń w transporcie drogowym na:
PN – poważne naruszenie,
BPN – bardzo poważne naruszenie,
NN – najpoważniejsze naruszenie.
Podział ten ma znaczenie dla podstaw do wszczęcia postępowania w przedmiocie badania dobrej reputacji. Już popełnienie jednego najpoważniejszego naruszenia (NN) albo dwóch bardzo poważnych naruszeń (BPN), wystarczy aby organ wszczął postępowanie w przedmiocie badania dobrej reputacji. Postępowanie w przedmiocie badania dobrej reputacji może skończyć się utratą licencji transportowej.
Nie zawsze jednak organy korzystają z nadanych im uprawnień. Zdarza się, że mimo zaistnienia podstaw do wszczęcia postępowania w przedmiocie badania dobrej reputacji, postępowanie nie jest wszczynane. Jeszcze rzadziej w praktyce spotyka się, aby takie postępowanie zostało wszczęte z powodu naruszenia popełnionego w innym niż Polska państwie członkowskim. W takich przypadkach znacznie częściej organy sięgają po możliwości, jakie stwarza im art. 32f u.t.d. Należy jednak zwrócić uwagę, że przepis ten ma dość wąskie zastosowanie, mianowicie w sprawach naruszeń dotyczących świadectwa kierowcy.
Konsekwencje wynikające z art. 32f u.t.d.
Zgodnie z art. 32f u.t.d. w przypadku popełnienia bardzo poważnego naruszenia dotyczącego świadectwa kierowcy, określonego w załączniku I do rozporządzenia 2016/403, GITD cofa, w drodze decyzji administracyjnej, jeden wypis z licencji wspólnotowej na okres 6 miesięcy i zawiesza wydawanie nowych świadectw kierowców przez okres 30 dni. Terminy te biegną od dnia, w którym decyzje stały się ostateczne.
Do naruszeń powodujących wyżej opisane skutki należy przewóz towarów bez ważnego świadectwa kierowcy (tzn. brak świadectwa kierowcy, jego sfałszowanie, wycofanie, utrata ważności itp.). Cofnięcie wypisu z licencji oraz zawieszenie wydawania nowych świadectw kierowców może być skutkiem naruszeń popełnionych na terytorium innych niż Polska krajów członkowskich UE.
Podsumowanie
Warto zatem zwrócić szczególną uwagę czy kierowcy międzynarodowi wymagający świadectwa kierowcy przed wyruszeniem w trasę otrzymali taki dokument i mają go w pojeździe, a ponadto czy dokument ten jest ważny.
Michał Prusek
Kancelaria Transportowa KOBEN
Artykuły eksperckie: https://koben.pl/baza-wiedzy/artykuly-eksperckie/swiadectwem-kierowcy/