Branża chemiczna z początkiem 2025 r. doczekała się nowych regulacji prawnych. Dotyczą one transportu i logistyki i z pewnością wpłyną na funkcjonowanie firm z tego sektora.
Nowelizacja umowy ADR, rozszerzenie systemu SENT na przewoźników z UE, zmiany w monitorowaniu czasu pracy kierowców oraz dalsza cyfryzacja dokumentacji transportowej to kluczowe aspekty, które wymagają uwagi.
Nowe przepisy ADR
1 stycznia 2025 roku weszła w życie zaktualizowana wersja umowy ADR regulującej międzynarodowy transport drogowy towarów niebezpiecznych. Do najważniejszych zmian należą:
- Obowiązek posiadania pełnej dokumentacji ADR w kabinie kierowcy. Nadawcy i załadowcy muszą zapewnić komplet dokumentów (np. kartę przewozową, instrukcje pisemne, dowód osobisty, certyfikat szkoleniowy) przy każdej przesyłce.
- Nowe wymagania szkoleniowe dla kierowców przewożących towary w ilościach ograniczonych (LQ). Obowiązkowe szkolenie ADR ma na celu wzmocnienie znaczenia prawidłowego postępowania z małymi ilościami towarów niebezpiecznych.
- Rozszerzenie listy numerów UN. Dodano m.in. nowe numery dla baterii sodowo-jonowych oraz urządzeń z systemami gaśniczymi. To wymaga aktualizacji dokumentacji.
- Nowa regulacja SV 406 dla gazów UN1006, UN1013, UN1046 i UN1066. Zezwala na przewóz zbiorników ciśnieniowych do 1000 ml jako LQ, jednocześnie uchylając zwolnienie SV 653.
- Modyfikacje w klasyfikacji towarów. Aż 92 numery UN w Tabeli A zostały zmienione, a część substancji otrzymała nowe klasy zagrożenia.
Firmy z sektora chemicznego mają czas do 30 czerwca 2025 roku na dostosowanie procedur i dokumentacji do nowych przepisów.
Od stycznia 2025 roku rozszerzono zakres systemu SENT, obejmując podmioty spoza Polski, w tym firmy z UE, EFTA i Szwajcarii. Nowe regulacje mają na celu zwiększenie transparentności przewozów towarów wrażliwych. To wymusza dostosowanie procedur zgłoszeniowych.
Dokumentacja przewozowa. Cyfryzacja i automatyzacja
Cyfryzacja w transporcie znacznie przyśpiesza – od 2025 roku zaczyna obowiązywać:
- e-FTI (elektroniczna informacja o transporcie towarów) – jednolity standard przekazywania informacji o ładunku w UE;
- e-CMR (elektroniczny list przewozowy) – zastępujący tradycyjne papierowe listy przewozowe;
inteligentne tachografy drugiej generacji (SMART II) w pojazdach powyżej 3,5 tony realizujących transport międzynarodowy. Urządzenia te nie tylko zapisują dane o czasie pracy kierowców, ale także automatycznie rejestrują przekraczanie granic i umożliwiają zdalny odczyt danych przez organy kontrolne.
Branża chemiczna a obowiązki związane z raportowaniem ESG
Kwestie regulacyjne nie ograniczają się wyłącznie do bezpieczeństwa i dokumentacji przewozowej. Firmy chemiczne, zwłaszcza te o większej skali działalności będą objęte nowymi obowiązkami w zakresie raportowania ESG (zgodnie z Dyrektywą CSRD). Chodzi o firmy zatrudniające powyżej 250 osób, osiągające obroty powyżej 40 milionów euro rocznie lub posiadające aktywa o wartości powyżej 20 milionów euro. Pierwsze raporty, obejmujące także wpływ operacji logistycznych na środowisko, będą wymagane od 2026 roku. Jednak już w 2025 roku konieczne będzie wdrożenie systemów umożliwiających monitoring i zbieranie danych o emisji CO₂.
Branża chemiczna lubi współprace z wyspecjalizowanym operatorem logistycznym
Zmiany regulacyjne i cyfryzacja procesów logistycznych powodują, że kluczowe staje się współdziałanie z operatorem logistycznym. Takim, który rozumie złożoność biznesowej rzeczywistości, a także specyfikę transportu towarów z sektora chemicznego. Operator powinien posiadać aktualną wiedzą prawną i techniczną oraz doświadczenie w transporcie i magazynowaniu. Oferować cyfrowe narzędzia do monitorowania oraz raportowania danych. A także wspierać klienta poprzez szkolenia i doradztwo dla pracowników odpowiedzialnych za compliance czy operacje logistyczne.
„Zakres zmian formalno-prawnych, które czekają branżę chemiczną w 2025 roku, wymaga kompleksowego podejścia do zarządzania zgodnością. Regulacje dotyczące transportu i logistyki coraz silniej splatają się z przepisami środowiskowymi, stawiając przed firmami nowe wymagania. W tych warunkach kluczowa staje się ścisła współpraca z operatorem logistycznym. Powinien nie tylko doskonale rozumieć specyfikę transportu produktów chemicznych czy najnowsze regulacje, ale także potrafić skutecznie je wdrożyć Powinien zapewnić ciągłość działania i zminimalizować ryzyko operacyjne oraz finansowe” – mówi Ewelina Staszewska-Kobiela, kierownik rozwoju Biznesu DACHSER Chem Logistics.
Rekomendacje ekspertów DACHSER Chem Logistics dla branży chemicznej w 2025 roku:
- Zaktualizuj procedury ADR i SENT – upewnij się, że dokumentacja, procesy załadunku i szkolenia są zgodne z nowymi przepisami.
- Zainwestuj w cyfryzację dokumentacji – im szybciej wdrożysz e-CMR i e-FTI, tym płynniej przejdziesz przez okres zmian.
- Zweryfikuj współpracę z podwykonawcami – upewnij się, że także Twoi przewoźnicy znają i wdrażają nowe regulacje.
- Przygotuj się na raportowanie ESG – już teraz zacznij zbierać dane o śladzie węglowym transportu i magazynowania.
- Korzystaj ze wsparcia ekspertów – współpraca z operatorem logistycznym, który zna specyfikę branży chemicznej i stale monitoruje zmiany prawne, może znacząco ograniczyć ryzyko błędów oraz przestojów.
Dostosowanie się do nowych regulacji i trendów to nie tylko obowiązek, ale także szansa na optymalizację procesów oraz zwiększenie konkurencyjności. Proaktywne podejście pozwoli uniknąć problemów operacyjnych, jak również skutecznie przygotować firmę na nadchodzące wyzwania.